ಕನಕದಾಸರ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಬಂಧ Kanakadasa Essay in Kannada kanakadasa prabandha in kannada
Contents
ಕನಕದಾಸರ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಬಂಧ
ಈ ದಿನದಂದು ನಾವೆಲ್ಲರೂ ಕನಕದಾಸ ಒಬ್ಬ ಹರಿದಾಸ, ಮತ್ತು ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಗೀತದ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಸಂಯೋಜಕ ಕವಿ ಮತ್ತು ತತ್ವಜ್ಞಾನಿ ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಗೀತ ಸಂಯೋಜನೆಗಳಿಗೆ ಪ್ರಸಿದ್ಧರಾದ ಇವರು ತಮ್ಮ ರಚನೆಗಳಿಗೆ ಸರಳವಾದ ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯನ್ನು ಬಳಸಿದರು. ಕರ್ನಾಟಕವು ನವೆಂಬರ್ 22 ರಂದು “ಕನಕದಾಸರ ಜಯಂತಿ” ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಹಾಗೂ ಈ ದಿನದ ವಿಶೇಷತೆಯನ್ನು ನಾವು ಈ ಭಾಷಣದಲ್ಲಿ ತಿಳಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಕನಕದಾಸರ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಬಂಧ
ಕನಕದಾಸರ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಬಂಧ
ಈ ಮೇಲಿನ ವೇದಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಆಗಮಿಸಿರುವ ಎಲ್ಲಾ ಗಣ್ಯರೆ ಹಾಗೂ ನನ್ನ ಎಲ್ಲಾ ನೆಚ್ಚಿನ ಗುರುಗಳೇ ಇಂದು ನಾವು ಕನಕದಾಸರ ಜಯಂತಿಯನ್ನು ಹಮ್ಮಿಕೊಂಡಿದ್ದು ನಾನು ಅವರ ಬಗ್ಗೆ ಒಂದು ಚಿಕ್ಕ ಭಾಷಣವನ್ನು ಹೇಳುತ್ತೇನೆ.
ಕನಕದಾಸರು ಕರ್ನಾಟಕದ ಧಾರವಾಡ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಕಾಗಿನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ದಾಸ ಬುಡಕಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ 1509 ರಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. ಕನಕದಾಸರು ಕುರುಬ ಗೌಡ ಸಮುದಾಯಕ್ಕೆ ಸೇರಿದವರು ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅವರು ಬೀರೇಗೌಡ ಮತ್ತು ಬೀಚಮ್ಮ ತಂದೆ ತಾಯಿ. ಅವರು ಸ್ವಲ್ಪ ಚಿಕ್ಕವರಾಗಿದ್ದರೂ ಪುರಂದರ ದಾಸರ ಸಮಕಾಲೀನರಾಗಿದ್ದರು. ಅವರು ಹುಟ್ಟಿದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅವರ ಪೋಷಕರು ತಿಮ್ಮಪ್ಪ ನಾಯಕ ಎಂದು ಹೆಸರಿಸಿದರು ಮತ್ತು ನಂತರ ಅವರ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಗುರು ವ್ಯಾಸರಾಜರು ನೀಡಿದ ಕನಕ ದಾಸ ಹೆಸರನ್ನು ಪಡೆದರು.
ಈ ದಿನದ ಮಹತ್ವ :
ಆದರೆ ಕನಕದಾಸರ “ಸಾಮಾನ್ಯರ ಭಾಷೆ”ಯ ತಿಳುವಳಿಕೆಯೇ ಅವರಿಗೆ ಕೀರ್ತಿ ತಂದಿತು. ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ಮನುಷ್ಯನಿಗೂ “ಅಹಂಕಾರವನ್ನು ಬಿಟ್ಟು” “ಮೋಕ್ಷ” ದ ಕಡೆಗೆ ನಡೆಯಲು ಕಲಿಸಿದನು. ಮತ್ತು ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ ಅವರು “ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಸಮಾನತೆ” ಎಂಬ ಕಲ್ಪನೆಗಳಿಗೆ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಹರಿದಾಸ ಪರಂಪರೆಯತ್ತ ಮುಖಮಾಡಿ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಸುಂದರ ಸಾಹಿತ್ಯ ರಚಿಸಿದ ಕವಿ ಎನಿಸಿಕೊಂಡರು. ಅವರ ಆರಂಭಿಕ ಕೃತಿಗಳಲ್ಲಿ ರಾಮಧ್ಯಾನ ಮಂತ್ರ, ನರಸಿಂಹ ಸ್ತೋತ್ರ ಮತ್ತು ಮೋಹನತರಂಗಿಣಿ ಮುಂತಾದ ಕಾವ್ಯಗಳು ಸೇರಿವೆ.
ಸತೀರ್ಥ ಸ್ವಾಮೀಜಿಯವರ ಶಿಷ್ಯರಾಗಿದ್ದರು ಶ್ರೇಷ್ಠ ಭಾರತೀಯ ತತ್ವಜ್ಞಾನಿ. ಒಂದು ದಿನ ಕರ್ನಾಟಕದ ಚಿಕ್ಕ ನಗರವಾದ ಉಡುಪಿಯಲ್ಲಿ ಕನಕದಾಸರನ್ನು ಭೇಟಿ ಮಾಡಲು ವ್ಯಾಸತೀರ್ಥರು ವಿನಂತಿಸಿದರು. ಈ ಸುಂದರ ನಗರದಲ್ಲಿ ಕನಕದಾಸರು ಭೇಟಿ ನೀಡಲು ಮತ್ತು ಪ್ರಾರ್ಥನೆ ಸಲ್ಲಿಸಲು ಉತ್ಸುಕರಾಗಿದ್ದರು ಶ್ರೀ ಕೃಷ್ಣ ದೇವಾಲಯವೂ ಇದೆ. ಆದರೆ ಕನಕದಾಸರು ಕೆಳಜಾತಿಗೆ ಸೇರಿದವರು ಎಂದು ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ಪುರೋಹಿತರು ಅವರನ್ನು ದೇವಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ಪ್ರವೇಶಿಸಲು ಬಿಡಲಿಲ್ಲ. ವ್ಯಾಸತೀರ್ಥರು ಅವರನ್ನು ಒಳಗೆ ಬಿಡಲು ಮತ್ತು ಅವರ ಪ್ರಾರ್ಥನೆಯನ್ನು ಸಲ್ಲಿಸಲು ಕೇಳಿಕೊಂಡ ನಂತರವೂ ಅವರು ಒಪ್ಪಲಿಲ್ಲ. ಕನಕದಾಸರು ದೇವಾಲಯದ ಹೊರಗೆ ಬಿಡಾರ ಹೂಡಿ ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣನನ್ನು ಸ್ತುತಿಸಿ ಗೀತೆಗಳನ್ನೂ ಕಾವ್ಯಗಳನ್ನೂ ರಚಿಸತೊಡಗಿದರು. ಭಗವಂತ ತನ್ನ ದುಃಖಿತ ಭಕ್ತನಿಗೆ ದರ್ಶನ ನೀಡಿದ ಸ್ಥಳವನ್ನು ಗುರುತಿಸಲು ಅಲ್ಲಿ ಒಂದು ಸಣ್ಣ ಕಿಟಕಿಯನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲಾಯಿತು. ಈ ಕಿಟಕಿಯನ್ನು ಕನಕನ ಕಿಂಡಿ – ಕನಕನ ಕಿಟಕಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇಂದಿಗೂ ಸಹ ಭಕ್ತರು ಗರ್ಭಗುಡಿಯ ಮುಖ್ಯದ್ವಾರಕ್ಕೆ ತೆರಳುವ ಮೊದಲು ಈ ಕಿಟಕಿಯ ಮೂಲಕ ಭಗವಂತನ ದರ್ಶನವನ್ನು ಮಾಡುತ್ತಾರೆ.
ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಭಕ್ತಿ ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನು ಜನರಿಗೆ ಉಣಬಡಿಸಿದ್ದರಿಂದ ಇದು ಒಂದು ದೊಡ್ಡ ಸಾಹಿತ್ಯ ಚಳುವಳಿಯಾಗಿ ಹೊರಹೊಮ್ಮಿತು. ಶ್ರೀ ಕನಕದಾಸರು ಈ ಚಳವಳಿಯ ಅವಿಭಾಜ್ಯ ಅಂಗವಾದರು.
ಅವರು ಕಾವ್ಯ ಮತ್ತು ಹಾಡುಗಳಲ್ಲಿ ಹರಿದಾಸ ಸಂಪ್ರದಾಯದ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಪ್ರತಿಪಾದಕರಾಗಿದ್ದರು, ಇದು ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನು ನಿರೂಪಿಸಿತು. ಅಲೆದಾಡುವ ದಂಡನಾಯಕರಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಅವರ ಕಾಲದ ತಿರುಪತಿ, ಹಂಪಿ, ಉಡುಪಿ ಇತ್ಯಾದಿಗಳಲ್ಲಿ ಜನಪ್ರಿಯ ದೇಗುಲಗಳಿಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದರು.
ಈ ದಿನವನ್ನು ಏಕೆ ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದರೆ :
ಶ್ರೀ ಕನಕದಾಸರ ಮಹಾನ್ ಕಾರ್ಯಗಳನ್ನು ಸ್ಮರಿಸಲು ಕರ್ನಾಟಕ ಸರ್ಕಾರವು ಅವರ ಜನ್ಮದಿನವನ್ನು ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ರಜಾದಿನವಾಗಿ ಸೇರಿಸಿದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ಇದು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ನವೆಂಬರ್ 22 ರಂದು ನಡೆಯುತ್ತದೆ. ಕನ್ನಡಿಗರ ಹೃದಯದಲ್ಲಿ ವಿಶೇಷ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಕನಕದಾಸರ ಜಯಂತಿಯನ್ನು ಕರ್ನಾಟಕದ ಬಹುತೇಕ ಎಲ್ಲಾ ನಗರಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿ ವರ್ಷವೂ ಅತ್ಯಂತ ವಿಜೃಂಭಣೆಯಿಂದ ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಕನಕದಾಸರ ಜಯಂತಿ ಮತ್ತು ಕರ್ನಾಟಕಕ್ಕೆ ಶ್ರೀ ಕನಕದಾಸರ ಕೊಡುಗೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಜನರಿಗೆ ಅರಿವು ಮೂಡಿಸಲು ಈ ದಿನವನ್ನು ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಮಹಾನ್ ಸಂತನ ಗೌರವಾರ್ಥವಾಗಿ ಕರ್ನಾಟಕವು ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ಕನಕದಾಸರ ಜಯಂತಿಯನ್ನು ಆಚರಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ದಿನವು ರಾಜ್ಯದ ಸಾಮಾಜಿಕ ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ವಿಶೇಷ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಕನಕ ದಾಸರು ಆಮೂಲಾಗ್ರ ಕವಿ ಮತ್ತು ಅವರ ಕೀರ್ತನೆಗಳು ಮತ್ತು ಉಗಾಭೋಗಗಳು ಇಂದಿಗೂ ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಗೀತದಲ್ಲಿ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ವಾಚನಗಳ ಭಾಗವಾಗಿದೆ.
ದಾಸ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಕವಿ ಕನಕದಾಸರು ಭಗವಂತನ ಸ್ತುತಿಯಲ್ಲಿ ರೂಪ ವಿವರಣೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರೇಮಿ ಕೃಷ್ಣ ಮತ್ತು ಪ್ರೀತಿಯ ರಾಧೆಯ ನಡುವಿನ ಮಧುರ ಮತ್ತು ಮಧುರ ಸಂಬಂಧದ ಆಧಾರವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಗೆಳತಿ ರಾಧಾ, ಪ್ರೋಷಿತ್ಪತ್ರಿಕಾ ರಾಧಾ, ಸಭೆ-ಮನಸ್ಸಿನ ರಾಧಾ ಕೃಷ್ಣನ ವಿವಿಧ ಅವತಾರಗಳನ್ನು ಮುಂಡಿಗೆ ಶೈಲಿಯಲ್ಲಿ ಇಂತಹ ಹಲವು ರೂಪಗಳ ಮೂಲಕ ವಿವರಿಸುತ್ತಾರೆ.
ಇವರ ಪ್ರಮುಖ ಕೃತಿಗಳೆಂದರೆ :
ಹರಿಭಕ್ತಿಸಾರ
ಮೋಹನತರಂಗಿಣಿ
ನರಸಿಂಹ ತವ
ರಾಮಧಾನ್ಯ ಚರಿತ್ರೆ
ನಳ ಚರಿತ್ರ
ಹೀಗೆ ಕನಕದಾಸರು ತಮ್ಮದೇ ಆದತಂಹ ಒಂದು ಚಾಪನ್ನು ಮೂಡಿಸಿದ್ದಾರೆ, ನನ್ನ ಚಿಕ್ಕ ಭಾಷಣವನ್ನು ಕೇಳಿದ ಎಲ್ಲರಿಗೂ ನನ್ನ ತುಂಬು ಹೃದಯದ ಧನ್ಯವಾದಗಳು.
ಇತರೆ ವಿಷಯಗಳು :
ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶದಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಸಾಧನೆ ಪ್ರಬಂಧ
FAQ :
1. ಕನಕದಾಸರು ಯಾವಾಗ ಎಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು ?
ಕರ್ನಾಟಕದ ಧಾರವಾಡ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಕಾಗಿನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ದಾಸ ಬುಡಕಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ 1509 ರಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು.
2. ಕನಕದಾಸರ ಯಾವುದಾದರು 2 ಕೃತಿಗಳನ್ನು ತಿಳಿಸಿ.
ಹರಿಭಕ್ತಿಸಾರ
ಮೋಹನತರಂಗಿಣಿ
3.ಕನಕದಾಸ ಜಯಂತಿಯನ್ನು ಯಾವ ದಿನದಂದು ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ?
ನವೆಂಬರ್ 22
ಇತರೆ ಪ್ರಬಂಧಗಳು: